Çöl, yerkürede yer alan ana biyom tiplerinden birisidir.
Çöl Nasıl Oluşur?
Çöllerin ortak özelliği çok az yağış almalarıdır. Çöllerin oluşumu, yüksek basınçtan kaynaklanan kuru havadır. Sıcak ve nemli hava, yükselerek tropikal bölgelere doğru hareket eder. Yükseldikçe yoğunlaşır, soğur ve her iki yarımküredeki 30. enlemlerde alçalan hava, üzerindeki basınç nedeniyle sıkışır ve ısınır. Nem tutma kapasitesi artar. Bu bölgelerde yağmur ortalama yıllık 200 mm’nin altında yağar. Oluşacak çölün üzerinde bulutsuz bir ortam oluşur. Güneş ışınları da direkt topraktaki suyu buharlaştırır. Çöllerin oluşmasına gereli olan nedenlerden biridir.
Çöllerin oluşmasıyla ilgili nedenlerden ikisini açıklayacağız Okyanustaki soğuk akıntılar ve yağmur gölgesi. Ilıman bölgelerdeki karaların batı kıyıları boyunca görülen soğuk su akıntıları, deniz yüzeyinin soğumasına neden olur. Bu yüzden hava kütlesi soğur. Soğumuş olan bir hava kütlesi su tutma kapasitesi azaldığından yağmur kıyılara ulaşmaz. Örnek olarak Şili’deki Atakama Çölü, Güneybatı Afrika’daki Namib Çölü gösterilir. Yağmur gölgesi olayı da bu şekildedir. Denizlerden karalara doğru ilerleyen nemli hava kütlesi, kıyıda dağ sırasıyla karşılaşınca, yamaç boyu yükselir. Doğa yağmuru olarak yağış bırakır. Dağı aşan bulutlar iç bölgeye ilerlediğin de hava kuru olur, alçalırken ısınır. Bu şekilde oluşan çöller California’daki Nevada dağlarının gölgesindeki Mojave Çölü örnektir.