Görme, göz veya benzeri bir organ aracılığıyla varlıkların renklerini ve şekillerini ayırt etmeyi sağlayan fizyolojik süreçtir.
Nasıl görürüz?
Işık gözbebeğinden göze girer. Işık azsa iris genişler, fazla ışık girmesine imkan verir. Kuvvetli ışıkta da, kasılarak giren ışığın azalmasına yardım eder. İrisin arkasında bulunan mercek görüntünün net olarak ağ tabakaya düşmesini sağlar. Mercek, istirahat halindeyken, 3 metreden daha Uzaktaki şeyleri tam odak noktasına getirir. Yakındaki eşyayı görmek için ise, merceği hareket ettiren kas kasılır. O zaman, merceğin kabarıklığı artar, odak uzaklığı azalır, yakındaki eşyayı net olarak görürüz. Normal bir çocuk gözü 5 cm. yakındaki bir şeyi net olarak görebilir. Yaşlandıkça gözün kasılma kabiliyeti azalır. 50 yaşındaki bir insanın 25 cm. uzaktaki bir şeyi net olarak görebilmesi normal sayılır.
Mercek görüntünün ağ tabakaya düşmesini sağlar. Ağ tabakanın yapılışı gözün her yanında aynı değildir. Bu tabakanın en önemli yeri görme ekseni çevresindeki bölgedir. «Sarı benek» diye anılan, çevresine göre hafif çukur olan bu kesimde hiç çubuk hücre yoktur, sadece koniler vardır. Aşağı yukarı yarım milimetre genişliğinde olan bu kesimdeki koniler de ağ tabakanın başka kesimlerindekinden çok incedir.
Sarı beneğin tam ortasındaki konilerin kalınlığı milimetrenin binde biri kadardır. Üstelik, görüşe e^ıgel olmasın diye, bu kesimde kan damarı da yoktur. Bu bakımdan, en net görüş yeri burasıdır. Buradan etrafa doğru koniler azalır, en sonunda daha uzaklarda hiç koni kalmaz, sadece çubuklar yer alır. Tam görme çizgisinin iki yanındaki şekilleri, hareketleri bu kesim sayesinde görürüz. Karanlıktaki şekilleri kabataslak seçmemiz de bunun sayesindedir.
Ağ tabakaya düşen görüntü çeşitli sinir birleşmeleri vasıtasıyla göz sinirine gelir. Göz siniri beynin görme merkezine bağlıdır. Görme işi asıl orada tamamlanır. Görme sinirinin taşıdığı elektrik beynin görme merkezine varınca, baktığımız şeyi görür, kavrarız.
Görme olayı dört aşamada gerçekleşir
- Cisimlerden yansıyan ışık ışınları saydam tabakaya gelir ve burada kırılır. Kırılan ışın ardından göz bebeğine gelir.
- Göz bebeğinden gelen ışınlar göz merceğinde tekrar kırılarak ağ tabaka üzerine düşer.
- Ağ tabakada sarı leke üzerinde ters bir görüntü olur. Oluşan görüntü duyu almaçları tarafından algılanır.
- Algılanan görüntü, görme sinirleri vasıtasıyla beyindeki görme merkezine iletilir. Ters görüntü, beyindeki görme merkezinde düz olarak algılanır. Böylece görme gerçekleşir.