Köy ve mahalle işlerinde devletin en küçük organı olan muhtar
beş yılda bir seçilir. Muhtarlar mahalle ve köy muhtarlarına ayrılır:
Köy Muhtarın göreceği Devlet işleri şunlardır:
- Devletin kanunlarını insanlara aktarmak, duyurmak ve anlatmak.
- Köyün içinde birligi, düzenliği ve asayişi korumak.
- Tehlikeli olabilecek bulaşıcı ve salgın hastalıkları devlete bildirmek
- İzinsiz olarak hasta insanlara ilaç yapan, üfürükçülük yapmak istiyenleri engellemek ve devlete bildirmek.
- Köylülere gereken tüm aşıları ulaştırmak.
- Köy içinde olup bitenlerden gelip gidenlerden haberdar olup içlerinde devlet tarafından arananları ve şüphelileri karakola bildirmek.
- Köy halkının nikahları, boşananları, doğanları ve ölenlerinin işlemleriyle ilgili işlemlerle sorunludur.
- Vergi konusunda köylülere yardımcı olarak onlara yol gösterme ve yolsuzluk yapanları hükümete bildirmek.
- Askerleri toplamak kaçakları hükümete bildirmek.
- Köy yakınlarında eşkıya göründüğünde imkanı varsa onları tutuklamak ve devlete bildirmek.
- Köy halkının malına, canına ve ırzına el uzatan kanunlara aykırı davrananları yakalayıp hükümete teslim etmek.
- Köy sınırları içinde olabilecek sel veya yangında köylüleri yönlendirerek müdahale etmek ve böyle durumlarda olan komşu köylerede yardımcı olmak.
- Mahkemelerden gelen resmi işlemleri köylülere iletmek ve hükümetin mubaşirine ve candarmasına yardımcı olmak.
- Devletin tutuklama kararı aldığı insanları bulundugunda tutuklanmasını saglamak.
- Zarar gören köylüleri ve şaitleri sorup araştırmak.
- Kanunun davalarını ihtiyar meclisine aktarıp karar almak.
Madde 37: Muhtarın göreceği köy işleri şunlardır:
- 13. üncü maddede sayılan işleri ihtiyar meclisi ile görüşerek yapmak ve yaptırmak.
- 14. üncü maddede sayılan işlerin yapılabilmesi için köylülere öğüt vermek.
- İhtiyar meclisi ile görüştükten sonra köylüyü işe çağırmak.
- İhtiyar meclisi kararı ile köy işlerine harcanacak parayı toplamak.
- Köy işlerine harcanacak parayı topladıktan sonra harcamak için emir vermek.
- Bir ay içinde nerelere ve ne kadar para harcamış ise gelecek ay başında hesabatını ihtiyar meclisine vermek.
- Köy işlerinde hem davacı, hem hasım olarak mahkemede bulunmak ve isterse mahkemeye diğer birini yerine (vekil) göndermektir.
Madde 38: Köy muhtarına köy işlerini gördükleri zaman karşı gelen ve kötü söyliyenler Devlet memuruna karşı koyanlar gibi ceza görürler.
Madde 39: Muhtar yazılarını köy katibine yazdırır. Köyde katip bulunmazsa bu işi köyün muallimine ve yoksa imamına yaptırır.
Madde 40: Köy muhtarının köylü faydasına olmayan kararlarını kaymakam bozabilir. Fakat, onun yerine kaymakam kendiliğinden karar veremez. Karar, gene köylü tarafından verilir.
Madde 41: (Değişik: 18/7/1963 - 286/2 md.)İl merkezine bağlı köylerde vali, ilçelere bağlı köylerde kaymakamlar, muhtarın köy işlerini ve kanunlarla verilen diğer görevlerini yapmadığını görürlerse muhtara yazılı ihtarda bulunurlar. Buna rağmen iş görmiyen muhtar, yetkili idare kurulu kararıyla görevinden uzaklaştırılır. İhtiyar meclisinin göreceği işler.
Madde 42: İhtiyar meclisi en az haftada bir defa toplanıp konuşur. İhtiyar meclisini muhtar toplanmağa çağırır. İhtiyar meclisi köy muhtarının çağırmadığı ve meclisin toplanma günü olmadığı vakitlerde dahi köy muhtarına haber vererek kendi isteği ile toplanabilir.
Madde 43: İhtiyar meclisi köy işlerini en ziyade lazım olandan başlayarak bir sıraya koyar ve biri yapılıp bittikten sonra sırasiyle hepsini köylüye gördürmeğe çalışır. Evvel yapılması lazım gelen sağlık, yol, mektep işlerinin geri bırakıldığı haber alınır veya şikayet edilirse köyün bağlı olduğu kaymakam veya vali tarafından gösterilen yolda yapılır.
Mahalle Muhtarının Görevleri:
- Seçim zamanlarında sandık seçim kurullarına, sağlık ocağı ve sağlık merkez kurullarına ve emlak vergisi ile ilgili olarak arsaların bedel tespit komisyonu gibi kurul ve komisyonlara katılmak.
- Sandık seçim listelerinin ve askerlik çağına girmiş olanların kimlik çizelgelerinin askıya çıkarılması gibi ilan işlerinin yapılması.
- Cadde, sokak ve meydan levhalarını zaman zaman kontrol ederek eksik ve bozulmuş olanları belediyeye bildirerek yapılmasını sağlamak.
- Salgın ve bulaşıcı hastalıkları şüpheli kimseleri ilgili kuruluşlara bildirmek.
- Askerlik ve seferberlik başta olmak üzere tebligatların yapılmasında yardımcı olmak.
- Seçmen kağıtlarının dağıtılmasını sağlamak.
- Mahallede oturan vatandaşlar için gerekli ilmühaberler düzenleme.
- Nüfus kağıdını kaybeden yada yenisini çıkarmak isteyenlere gerekli olan belgeleri düzenlemek.
- Muhtaç, yaşlı, sakat ve kimsesizlere ,\"Yeşil Kart\" verileceklerin ve afet zamanlarında yardım yapılacakların tespiti gibi işlerde idareye yardımcı olmak.
- Mahallede yapılan ve yürütülen hizmetlerle ilgili görüş bildirmek.